Mục tiêu của siêu âm quí đầu: Xác định có thai (Khẳng định có thai và thai nằm trong hay ngoài buồng tử cung); Xác định số lượng thai (Đặc biệt quan trọng trong chẩn đoán song thai vì  chỉ có thể chẩn đoán phân loại phôi và phân loại rau thai ở gi

Xác định sự sống của thai: Thông qua có hay không hoạt động tim thai và các cử động thai

Đánh giá một số các yếu tố về hình thái sớm của thai: Quan sát hình ảnh của một số cơ quan và bộ phận của thai, qua đó có thể phát hiện được một số bất thường của thai.

Đánh giá tuổi thai: Tính tuổi thai thông qua một số kích thước đo được như kích thước của túi thai, đo chiều dài đầu mông, đo đường kính lưỡng đỉnh, đo chiều dài xương đùi, đây là giai đoạn tính tuổi thai chính xác nhất.

Đo khoảng sáng sau gáy: Đây là một chỉ tiêu quan trọng của siêu âm thai nhi 3 tháng đầu để đánh giá nguy cơ dị dạng nhiễm sắc thể của thai nhất là ở những trường hợp người phụ nữ có nguy cơ như có tiền sử đẻ thai bất thường hoặc ở những sản phụ lớn tuổi (trên 35 tuổi).

Hình ảnh siêu âm của khoảng sáng sau gáy

Điều kiện thăm khám siêu âm.

Siêu âm thai nghén 3 tháng đầu có thể được thực hiện qua đường âm đạo hoặc qua đường bụng.

Siêu âm qua đường bụng

Siêu âm qua đường bụng cần được làm một cách hệ thống với điều kiện bàng quang đầy nước tiểu, cho phép xác định được vị trí và tư thế của tử cung qua đó xác định được hình ảnh tử cung bình thường, phát hiện được các dị dạng tử cung (tử cung đôi), các khối u của tử cung (u xơ tử cung), tình trạng của phần phụ (buồng trứng), có thể thấy hình ảnh nang buồng trứng ở giai đoạn đầu của thời kỳ thai nghén. Cho phép xác định được vị trí của thai trong hay ngoài buồng tử cung.

Siêu âm qua đường âm đạo.

Thường được chỉ định trong một số trường hợp sau:

        Thai nghén ở giai đoạn đầu, rất sớm.

Thai nghén ở những trường hợp tử cung quá ngả sau.

Một số trường hợp cần nghiên cứu sớm hình thái của phôi và thai nhi.

Cần quan sát rõ hình ảnh phần phụ của thai.

Trong thực tế siêu âm đầu dò âm đạo có thể khuyên nên làm từ khi chậm kinh cho đến khi thai khoảng 9-10 tuần.

Siêu âm đầu dò âm đạo có ưu điểm là không đòi hỏi người phụ nữ phải nhịn tiểu, quan sát túi thai, phôi và các thành phần của túi thai khá dễ dàng rõ nét. Nhược điểm là gây phiền nhiễu cho người phụ nữ nhất là ở những người có tiền sử thai nghén khó khăn hay có dấu hiệu doạ sảy thai và cần phải có sự chấp nhận của sản phụ cho nên khó có thể làm nhắc lại nhiều lần.  

TS. Trần Danh Cường